Autor: Beata Pawlas

Dosłownie przed chwilą dotarła do nas dość pozytywnie zaskakująca informacja – warszawski sąd rejonowy, w być może precedensowym wyroku orzekł, że Skarb Państwa – Minister Środowiska i Minister Energii ponoszą odpowiedzialność za jakość powietrza i jego zanieczyszczenie w Polsce, a skażenie środowiska może naruszać dobra osobiste obywateli. Wyrok zapadł w I instancji i nie jest prawomocny.

W medialnym procesie, powódka, aktorka, Pani Grażyna Wolszczak domagała się zasądzenia na rzecz wskazanej organizacji charytatywnej kwoty 5 tysięcy złotych za niewystarczającą walkę ze smogiem i zanieczyszczone powietrze. Co istotne, powódka oparła swoje roszczenie na konstrukcji naruszenia dóbr osobistych, a sąd przyznał jej rację zasądzając wyrokiem 24 stycznia 2019 r. ww. kwotę na rzecz fundacji onkologicznej. Z ustnego uzasadnienia wyroku wynika, że zdaniem sądu naruszono prawo powódki do korzystania z walorów nieskażonego środowiska naturalnego, prawo do wolności i prywatności, bo zła jakość stanu powietrza uniemożliwiła jej w sposób nieograniczony, bez lęku i obaw, przebywanie poza domem oraz jakąkolwiek aktywność np. wychodzenie na spacery. Sąd uznał, że szkoda powódki jest na tyle oczywista, że w sprawie nie było konieczne wykazanie, że zanieczyszczone powietrze wywołało u powódki jakiekolwiek problemy zdrowotne.

Sąd, podpierając się m.in. wynikami raportu Najwyższej Izby Kontroli, wskazał, że w ostatnich latach na terenie całej Polski stężenia pyłów i innych zanieczyszczeń w powietrzu znacząco przekraczały dopuszczalne normy, a jakość powietrza jest jedną z najgorszych w Unii Europejskiej. Polska jako członek Unii Europejskiej zobowiązana jest do przestrzegania prawa unijnego, w tym dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z 21 maja 2008 roku w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy. Zdaniem Sądu nawet jeśli Skarb Państwa podejmował działania mające na celu dbałość o stan powietrza to jednak w sposób niewystarczający, w wyniku czego nie zapewnił skutecznej realizacji celów i założeń dyrektywy. W efekcie, w ocenie Sądu Skarb Państwa dokonał zaniechania i to w sposób zawiniony i bezprawny.

Czy wyrok się utrzyma, bo to że Skarb Państwa złoży apelację jest niemal pewne, trudno wyrokować. Na pewno Skarb Państwa ma świadomość, że prawomocny wyrok zasądzający zadośćuczynienie za naruszenie dóbr osobistych pociągnie za sobą lawinę kolejnych pozwów, których ostateczny koszt jest niemożliwy do oszacowania.

Autor: Beata Pawlas ZOBACZ MÓJ PROFIL